Ramiona gramofonowe przegląd rozwiązań - część II - Hasło Rabco: Różnice pomiędzy wersjami

Z Technique.pl
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 179: Linia 179:
 
Image:Harman Kardon ST7 - 11.jpg
 
Image:Harman Kardon ST7 - 11.jpg
 
Image:Harman Kardon ST7 - 12.jpg
 
Image:Harman Kardon ST7 - 12.jpg
 
</gallery>
 
 
 
 
 
*'''Gramofony "popularne" z lat 80 tych z ramieniem przesuwnym.'''
 
czyli kilka przykładów  konstrukcji "plastikowych malowanych na srebrno"
 
 
 
 
 
*'''SABA PSP 484'''
 
 
Ten gramofon pochodzi z czasów kiedy moi koledzy "od winyli" ulegli chwilowo czarowi płyt CD, ale nie mieli sumienia wyrzucać gramofonów do śmietnika. Postanowiłem wtedy urządzić dla nich azyl, czy jak kto woli skansen. Ten gramofon trafił do mnie właśnie wtedy.
 
Uważałem go za produkt z rodziny "plastikowych gadżetów malowanych na srebrno", ale w znacznym stopniu myliłem się, jest on bowiem bardziej solidny niż sugeruje obudowa z tworzywa sztucznego. Pod nią znajduje się solidne stalowe chassis a na nim kawał myśli technicznej w postaci solidnego silnika centralnie napędzającego talerz oraz porządne szlifowane prowadnice, na których jeździ karetka z ramieniem. Do tego rzecz jasna, sterowanie i zasilanie. Napęd karetki jest realizowany linką przypominając w tym względzie pradawne napędy wskazówki na skali lampowych radioodbiorników. Sam ruch linki ciągnącej karetkę powoduje silnik DC służący tylko do tego celu. Sterowanie silnikiem jest realizowane przez dwa transoptory, z których jeden służy do ustawiania karetki z ramieniem zależnie od wielkości a drugi koryguje przekoszenie ramienia.
 
Resztę wyjaśniają zdjęcia.
 
Co do nazwy i rodowodu to jak zwykle jest to produkt z niemiecką nazwą firmowany przez niemiecką firmę. Jest bliźniaczo podobny do dwóch innych niemieckich gramofonów firmowanych przez inną niemiecką: firmę Nordmende RP1651 oraz z grubsza RP1653.
 
Idąc dalej tropem podobieństwa okazuje się, że są one wszystkie bardzo podobne do tym razem już nieniemieckiego Luxmana PX101
 
Kto chce dociec jak daleko sięga owo podobieństwo może to sprawdzić w instrukcjach serwisowych, które są dostępne na stronie Vinylengine...
 
 
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
 
Image:Saba - 1-01.JPG
 
Image:Saba - 1-03.JPG
 
Image:Saba - 1-04.JPG
 
Image:Saba - 1-05.JPG
 
Image:Saba - 1-06.JPG
 
Image:Saba - 1-07.JPG
 
Image:Saba - 1-08.JPG
 
Image:Saba - 1-09.JPG
 
Image:Saba - 1-10.JPG
 
Image:Saba - 1-11.JPG
 
Image:Saba - 1-12.JPG
 
Image:Saba - 1-15.JPG
 
Image:Saba - 1-16.JPG
 
Image:Saba - 1-17.JPG
 
Image:Saba - 1-18.JPG
 
 
Image:SABA -2- 01.JPG
 
Image:SABA -2- 02.JPG
 
Image:SABA -2- 04.JPG
 
Image:SABA -2- 04a.JPG
 
Image:SABA -2- 04b.JPG
 
Image:SABA -2- 05.JPG
 
Image:SABA -2- 06.JPG
 
Image:SABA -2- 07.JPG
 
Image:SABA -2- 09.JPG
 
Image:SABA -2- 10.JPG
 
Image:SABA -2- 11.JPG
 
Image:SABA -2- 12.JPG
 
 
</gallery>
 
 
*'''JVC QL-L2'''
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
Image:JVC QL-L2 - 02.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 03.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 04.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 06.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 11.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 13.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 15.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 16.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 17.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 19.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 20.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 21.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 22.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 23.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 24.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 25.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 26.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 27.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 29.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 30.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 31.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 32.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 33.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 34.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 35.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 36.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 37.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 38.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 39.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 40.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 41.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 42.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 43.JPG
 
Image:JVC QL-L2 - 44.JPG
 
 
</gallery>
 
 
 
*Pioneer PL-L800
 
 
[[File:Pioneer-PL-L800-1.jpg|400px]]
 
 
Topowy model Pioneera z roku 1982 wyróżnia się napędem karetki ramienia przy wykorzystaniu silnika liniowego. Zasadę działania objaśnia rysunek
 
Jak pole elektromagnetyczne silnika wpływa na przewody sygnałowe ramienia trudno określić...
 
 
źródło - prospekt Pioneera 1982
 
 
[[File:Pioneer-PL-L800-2.jpg|600px]]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* '''Gramofony nietypowe'''
 
Jak sie okazało gramofon z powodu gabarytów stał sie urządzeniem mało ustawnym. Stąd pojawiły sie dwie koncepcje
 
 
*'''Gramofony pionowe'''
 
 
Tu najbardziej znany jest wyrób Mitsubishi. W drugiej kolejności byłby to gramofon ekskluzywnej serii Sharp czyli Optonica
 
Gramofon ten nie dość, że odtwarza płyty w pozycji pionowej to jeszcze odtwarza obie strony bez konieczności przekładania płyty.
 
Konsekwencją jest konieczność instalacji dwu wkładek jednej odtwarzającej widoczną stronę płyty - w pokrywie po (naszej) prawej stronie
 
i drugiej do strony niewidocznej po lewej stronie korpusu.
 
To rozwiązanie powoduje trudności wybierania kolejnego utworu na stronie niewidocznej przy pomocy funkcji cue.
 
Gramofon ma natomiast potencjalna mozliwość przeskoku do następnego utworu, co w posiadanym przeze mnie egzemplarzy działa "tak sobie".
 
 
 
* '''OPTONICA (Sharp) RP=114'''
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
 
Image:Optonica - 00.JPG
 
Image:Optonica - 00a.JPG
 
Image:Optonica - 01.JPG
 
Image:Optonica - 02.JPG
 
Image:Optonica - 04.JPG
 
Image:Optonica - 05.JPG
 
Image:Optonica - 06.JPG
 
Image:Optonica - 06a.JPG
 
Image:Optonica - 06b.JPG
 
Image:Optonica - 07.JPG
 
Image:Optonica - 12b.JPG
 
Image:Optonica - 09.JPG
 
Image:Optonica - 10.JPG
 
Image:Optonica - 10b.jpg
 
Image:Optonica - 11.JPG
 
Image:Optonica - 12.JPG
 
 
</gallery>
 
 
* '''Gramofony do wieży'''
 
 
W miarę upowszechniania się "kultury wież" lat 80 tych okazało się, że na jej szczycie powinien stać gramofon lub... magnetofon szpulowy.
 
Oczywiście miejsce było tylko jedno. Podjęto więc próbę wstawiania magnetofonu do środka wieży patrz Pioneer RT 707.
 
Takie same próby podjęto w stosunku do gramofonów, a znany mi przykład dotyczy także produktu firmy Pioneer PL 88 F
 
Oznaczało to gramofon z szufladą a dla zmieszczenia się w gabarytach także z przesuwnym ramieniem, choć nie jest to reguła bowiem występują także z tradycyjnym ramieniem o ruchu obrotowym.
 
 
*'''PL 88 F'''
 
 
źródło zdjęć e-bay
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
Image:PIONEER PL88F01.jpg
 
Image:PIONEER PL88F02.jpg
 
Image:PIONEER PL88F03.jpg
 
Image:PIONEER PL88F04.jpg
 
Image:PIONEER PL88F05.jpg
 
 
</gallery>
 
 
{{#widget:YouTube|id=r9l84Zynna0}}
 
 
https://www.youtube.com/watch?v=r9l84Zynna0
 
 
*'''Gramofony/ramiona zza Żelaznej Kurtyny'''
 
 
*'''Aura'''
 
 
Aura
 
 
To ramie urzekło mnie swoją konstrukcją. Podczas gdy obecnie produkowane ramiona „bez napędu” dla zasilania pneumatycznego łożyska wymagają sprężarki, konstruktor tego rozwiązania postawił na karetkę z wkładką poruszająca się po strunie stalowej na łożyskowanych kółkach. Na uwagę zasługuje też tłumik wiskotyczny do opuszczanie całej konstrukcji ramienia na płytę
 
Genialnie proste i działające. Jest oczywiście pewne ale…. Chodzi o to, że nie jest łatwo to ramie wyregulować, aby poprawnie pracowało. Samo ustawienie geometrii nie jest tak trudne, wszak jest to ramię tangencjalne, więc położenie prostej, po której ma się poruszać wierzchołek igły jest proste do wyliczenia i wymierzenia.
 
Samo mocowanie ramienia spełnia wszystkie kryteria jeśli chodzi o ramię „wolnostojące”, więc montaż, zwłaszcza w gramofonie o „otwartej” konstrukcji jest prosty. Pierwszą kłopotliwą operacją jest dopiero ustawienie nacisku. Nie ma wycechowania położenia przeciwwagi, a z wagą elektroniczną kompletnie nie ma jak podejść. Na szczęście Unitra robiła kiedyś mechaniczną wagę do nacisku o mało spektakularnym wyglądzie, ale i o małych rozmiarach. Ta waga daje radę :)
 
Autorem tej przecudnej konstrukcji jest Jiří Janda - genialny konstruktor i założyciel firmy AuRa lub Rational Audio w Czechach. Gramofony jego autorstwa powstawały już w „poprzednich latach” w byłej Czechosłowacji a konkretnie w Tesla Livotel, które przekształciły się w Project. Brzmi znajomo ?
 
To on maczał palce w nieortodoksyjnych konstrukcjach robionych przez Teslę dla firmy NAD np. NAD 5120,  występujący w przyrodzie także jako Tesla NC 470. Samo Rational Audio powstało jeszcze przed Aksamitną Rewolucją, a produkowany przez nią gramofon do dziś stanowi poszukiwany i niepowtarzalny przykład inteligentnej konstrukcji, która powstaje dzięki inteligencji konstruktora, a nie dzięki stosowaniu metod, którym przypisuje się przymiotnik „inteligentne”. Tak czy inaczej Jiří Janda, to postać warta przybliżenia (,co być może nastąpi na Technique)… Niestety Jiří Janda odszedł w roku 1993…
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
 
Image:RatAudio - 00.JPG
 
Image:RatAudio - 01.JPG
 
Image:RatAudio - 01a.JPG
 
Image:RatAudio - 02.JPG
 
Image:RatAudio - 03.JPG
 
Image:RatAudio - 04.JPG
 
Image:RatAudio - 05.JPG
 
Image:RatAudio - 06.JPG
 
Image:RatAudio - 08.JPG
 
Image:RatAudio - 09.JPG
 
Image:RatAudio - 09a.JPG
 
Image:RatAudio - 10.JPG
 
 
</gallery>
 
 
 
 
Kilka filmów pokazujących ramie '''AURA czyli RATIONAL AUDIO'''.
 
 
{{#widget:YouTube|id=ZhqZ-vzZKVg}}
 
 
{{#widget:YouTube|id=TlGTCFDkpDM}}
 
 
{{#widget:YouTube|id=T4yHWPhy7a4}}
 
 
 
*'''RFT LT-CS-01'''
 
 
To gramofon podobnie jak Aura pochodzący z nie istniejącego obecnie państwa czyli Niemieckiej Republiki Demokratycznej.
 
Obskurny wygląd dodatkowo obciążony widmem upływającego czasu kryje w sobie rozbudowany układ elektroniczny sterujący przesuwnym ramieniem przy pomocy dodatkowego silnika.
 
Sam talerz napędzany jest paskiem. Mimo upływu lat po wymianie pasków gramofon podjął pracę co widać na filmie.
 
Więcej szczegołów mozna znaleźć na stronie poświęconej wyrobom wschodnioniemieckim:
 
 
http://www.rft-geraete.de/Plattenspieler
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
 
Image:RFT -1- 00.JPG
 
Image:RFT -1- 01.JPG
 
Image:RFT -1- 01a.JPG
 
Image:RFT -1- 01b.JPG
 
Image:RFT -1- 02.JPG
 
Image:RFT -1- 03.JPG
 
Image:RFT -1- 04.JPG
 
Image:RFT -1- 09.JPG
 
Image:RFT -1- 10.JPG
 
Image:RFT -1- 11.JPG
 
Image:RFT -1- 12.JPG
 
 
Image:DSC00894.JPG
 
Image:DSC00895.JPG
 
Image:DSC00896.JPG
 
 
</gallery>
 
 
 
{{#widget:YouTube|id=kLBFgh8Sa5k}}
 
 
{{#widget:YouTube|id=5_DfA4wKtYQ}}
 
 
{{#widget:YouTube|id=9KMCf2By4f8}}
 
 
{{#widget:YouTube|id=EdROLVErCEo}}
 
 
*'''RFT HK - PA 1203'''
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
Image:RFT-2-Tangential - 01.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 02.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 03.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 04.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 05.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 06.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 07.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 08.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 09.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 10.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 11.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 12.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 13.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 14.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 15.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 18.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 19.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 20.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 21.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 22.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 23.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 24.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 25.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 26.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 27.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 28.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 29.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 30.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 31.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 32.JPG
 
Image:RFT-2-Tangential - 33.JPG
 
 
</gallery>
 
 
 
 
 
*'''Ramiona Tangencjalne XXI wieku'''
 
 
Te ramiona nadal znajdują się w ofercie, więc bez większych problemów można na ich temat znaleźć sporo materiałów. Dlatego tylko zasygnalizujemy ich istnienie jako symbol myśli technicznej początku XXI wieku
 
 
*'''Kuzma'''
 
 
[[File:Kuzma airbear_theory01.jpg|400px]]
 
 
Na stronie firmy Kuzma znajduje się wart przeczytania artykuł dotyczący łożysk pneumatycznych. Oczywiście po jego przeczytaniu nie będziemy w stanie wykonać takiego ramienia, ale ogólne zasady na pewno sie przydadzą.
 
 
http://www.kuzma.si/media/uploads/files/Theory%20behind%20Air%20line.pdf
 
 
 
*'''Advanced Analogue'''
 
 
[[File:all.jpg|400px]]
 
 
Więcej informacji po skorzystaniu z linka na zdjęciu...
 
 
*'''Terminator'''
 
 
To ramię znajduje się w stałej ofercie na poratlu ebay, oryginalność konstrukcji polega na wykorzystaniu łożyskowania nie typu wałek w otworze tylko dwóch elementów w kształcie pryzmy (kątownika), między które pompowane jest powietrze. Samo ramię jest podwieszone do karetki pod spodem prowadnic.
 
 
<gallery widths=256px heights=192px>
 
 
 
Image:276453812_o.jpg
 
Image:276453834_o.jpg
 
Image:276453840_o.jpg
 
Image:276453848_o.jpg
 
Image:276453875_o.jpg
 
Image:276453889_o.jpg
 
  
 
</gallery>
 
</gallery>

Wersja z 09:36, 13 cze 2016


Może jednak posuwać ?

Z gramofonami z ramieniem przesuwnym spotkałem się pierwszy raz gdzieś w dolnej połowie lat 70-tych. Oczywiście nie dosłownie, takie sprzęty mimo tego że „Polska rosła w silę a ludzie żyli dostatniej” nadal były tu egzotyczne. W rozmowie padło określenie Rabco co w owych czasach było dobrze znanym uogólnieniem, dzięki któremu nazwy marek produktów stawały się nazwami wszelkich wyrobów tego typu. Jak wiemy każde obuwie sportowe to adidasy, każdy odtwarzacz osobisty to walkman a każdy odkurzacz to elektroluks...no może z jednym wyjątkiem stara polonia na Wyspach Brytyjskich zamiast odkurzać podłogę to ją hooveruje :) W tej samej kategorii gramofon z przesuwnym ramieniem to Rabco. Oczywiście takie obiegowe sądy zwykle nie są prawdziwe i nie inaczej jest też w tym przypadku. Nie chodzi o to, aby utworzyć precyzyjna historię kolejnych wynalazków, a tylko zgrubne uporządkowanie w czasie.

  • Pierwszy patent na taki projekt został zgłosił R. Dally 18 Lutego 1938 (wydane w dniu 25 lipca 1939 roku Numer patentu 2,166,986).
  • Kolejny patent został zgłoszony przez Earla E. Mastersona (RCA) 31 grudnia 1948 roku (wydane w dniu 27 Kwiecień 1954 roku patent numer 2676808).

Masterson 1.jpg

  • W 1939 roku pojawił się wynalazek gramofonu tangencjalnego z funkcją nagrywania
  • W 1951 roku, Rek-O-Kut Challenger Professional.

P3-222.jpg P4-222.jpg


  • Ortho-sonic

źródło zdjęć e-bay


  • Marantz SLT-12 pierwszy komercyjnie dostepny gramofon z ramieniem tangencjalnym.

Jak widać z fotografii napęd ramienia jest dość skomplikowanym układem dźwigni i wycinków kół zębatych pobierającym napęd z talerza gramofonu.


źródło zdjęć e-bay


  • Tytułowe Rabco.

Nie dość więc że jest to ramie przesuwne to jeszcze na dodatek było dostępne (i jest nadal na portalach aukcyjnych) jako oddzielny podzespół do zamocowania w zasadzie dowolnym napędzie.

Znane są dwa typy tego ramienia SL8 i SL8E ramiona są technicznie dość rozbudowane wykorzystują do działania dwa silniki elektryczne. Ramię tangencjalne Rabco było produkowane od 1967 jako wolnostojące (autonomiczne)

źródło zdjęć e-bay


Unowocześniony model Rabco SL-8E pojawił się w roku 1969.

żródło zdjęć e-bay



Zarówno Rabco SL-8 jak i Rabco SL-8E mają ruchoma karetkę napędzaną za pomocą łańcucha. Ruch silników ramienia sterowany jest dwoma mikrowyłącznikami. Pierwszy silnik służy do liniowego przemieszczania ramienia. Karetka z ramieniem przemieszczając się na płycie ciągnięta "za igłę" przez spiralny rowek płyty przekasza się. W momencie kiedy przekoszenie przekroczy dopuszczalna wartość mikrowyłącznik uruchamia silnik przesuwający karetkę i karetka przesuwa się aż do skorygowania położenia przy okazji zwalniając mikrowyłącznik. Ta zasada jest zresztą najczęściej wykorzystywana przy ramionach "z napędem". Drugi przełącznik uruchamia drugi silnik, który na końcu płyty podnosi ramię do góry. Silnik podnoszenia działa tylko do kiedy przycisk podnoszenia / opuszczania jest wciśnięty. Gdyby nie było tego rodzaju "automatyki" silnik ciagnąłby karetkę wraz z igła po obszarze etykiety płyty i tak aż do mechanicznego zablokowania mechanizmu. Gdy ramię jest uniesione można karetkę przesuwać tam i z powrotem swobodnie, niezależnie od danego położenia. Gdy ramię jest dobrze wyregulowane, maksymalny błąd śledzenia wynosi zaledwie 1/6 °. Gdyby więc chcieć sporządzić tradycyjny wykres błędu śledzenia w funkcji promienia odczytu nie byłaby to prosta położona na wysokości zero błędu lecz coś na kształt sinusoidy o amplitudzie 1/6 ° i częstotliwości odpowiadającej częstotliwości włączania się silnika "posuwu" Łańcuch i karetka umieszczone są na czterech plastikowych kółkach. To sprawia że ruch karetki ramienia jest stabilny. Ponieważ SL-8E ma dość dużą masę obciążenia, około 24 g, można korzystać tylko z bardzo sztywnych igieł. Rabco SL-E kosztowało w 1968 około 720 DM.

  • Gramofon Thorens z ramieniem Rabco

źródło zdjęć e-bay


Oprócz ramienia „wolnostojącego” firma Rabco wyprodukowała także kompletny gramofon o symbolu ST 4

Rabco st 4.jpg

  • Harman Kardon

Na fali sukcesu została sprzedana firmie Harman Kardon i w okolicach roku 1975 pojawił się gramofon Harman Kardon o symbolu ST7 to wyjaśnia dlaczego poszukującemu produktów Rabco wyszukiwarki podsuwają wyroby Harman Kardon :) Jeden z prezentowanych egzemplarzy jego właściciel wyposażył w przeźroczystą górna część obudowy. Jak widać tutaj także napęd ramienia także jest pobierany z talerza za pomocą gumowego paska.

źródło zdjęć e-bay