Ramiona gramofonowe przegląd rozwiązań - część II - Hasło Rabco: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 09:18, 21 maj 2016

Może jednak posuwać ?

Z gramofonami z ramieniem przesuwnym spotkałem się pierwszy raz gdzieś w dolnej połowie lat 70-tych. Oczywiście nie dosłownie, takie sprzęty mimo tego że „Polska rosła w silę a ludzie żyli dostatniej” nadal były tu egzotyczne. W rozmowie padło określenie Rabco co w owych czasach było dobrze znanym uogólnieniem, dzięki któremu nazwy marek produktów stawały się nazwami wszelkich wyrobów tego typu. Jak wiemy każde obuwie sportowe to adidasy, każdy odtwarzacz osobisty to walkman a każdy odkurzacz to elektroluks...no może z jednym wyjątkiem stara polonia na Wyspach Brytyjskich zamiast odkurzać podłogę to ją hooveruje :) W tej samej kategorii gramofon z przesuwnym ramieniem to Rabco. Oczywiście takie obiegowe sądy zwykle nie są prawdziwe i nie inaczej jest też w tym przypadku. Nie chodzi o to, aby utworzyć precyzyjna historię kolejnych wynalazków, a tylko zgrubne uporządkowanie w czasie.

• Pierwszy patent na taki projekt został zgłosił R. Dally 18 Lutego 1938 (wydane w dniu 25 lipca 1939 roku Numer patentu 2,166,986).
• Kolejny patent został zgłoszony przez Earla E. Mastersona (RCA) 31 grudnia 1948 roku (wydane w dniu 27 Kwiecień 1954 roku patent numer 2676808).

• W 1939 roku pojawił się wynalazek gramofonu tangencjalnego z funkcją nagrywania
• W 1951 roku, Rek-O-Kut Challenger Professional.

400px

• Ortho-sonic

• Źródło zdjęć e-bay
• 
• 
• 
• 
• 

• Marantz SLT-12 pierwszy komercyjnie dostepny gramofon z ramieniem tangencjalnym.

• Źródło zdjęć e-bay
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

• Tytułowe Rabco.

Nie dość więc że jest to ramie przesuwne to jeszcze na dodatek było dostępne (i jest nadal na portalach aukcyjnych) jako oddzielny podzespół do zamocowania w zasadzie dowolnym napędzie.

Znane są dwa typy tego ramienia SL8 i SL8E ramiona są technicznie dość rozbudowane wykorzystują do działania dwa silniki elektryczne. Ramię tangencjalne Rabco było produkowane od 1967 jako wolnostojące (autonomiczne)

źródło zdjęć e-bay

Unowocześniony model Rabco SL-8E pojawił się w roku 1969.

żródło zdjęć e-bay

Zarówno Rabco SL-8 jak i Rabco SL-8E mają ruchoma karetkę napędzaną za pomocą łańcucha. Ruch silników ramienia sterowany jest dwoma mikrowyłącznikami. Pierwszy silnik służy do liniowego przemieszczania ramienia. Karetka z ramieniem przemieszczając się na płycie ciągnięta "za igłę" przez spiralny rowek płyty przekasza się. W momencie kiedy przekoszenie przekroczy dopuszczalna wartość mikrowyłącznik uruchamia silnik przesuwający karetkę i karetka przesuwa się aż do skorygowania położenia przy okazji zwalniając mikrowyłącznik. Ta zasada jest zresztą najczęściej wykorzystywana przy ramionach "z napędem". Drugi przełącznik uruchamia drugi silnik, który na końcu płyty podnosi ramię do góry. Silnik podnoszenia działa tylko do kiedy przycisk podnoszenia / opuszczania jest wciśnięty. Gdyby nie było tego rodzaju "automatyki" silnik ciagnąłby karetkę wraz z igła po obszarze etykiety płyty i tak aż do mechanicznego zablokowania mechanizmu. Gdy ramię jest uniesione można karetkę przesuwać tam i z powrotem swobodnie, niezależnie od danego położenia. Gdy ramię jest dobrze wyregulowane, maksymalny błąd śledzenia wynosi zaledwie 1/6 °. Gdyby więc chcieć sporządzić tradycyjny wykres błędu śledzenia w funkcji promienia odczytu nie byłaby to prosta położona na wysokości zero błędu lecz coś na kształt sinusoidy o amplitudzie 1/6 ° i częstotliwości odpowiadającej częstotliwości włączania się silnika "posuwu" Łańcuch i karetka umieszczone są na czterech plastikowych kółkach. To sprawia że ruch karetki ramienia jest stabilny. Ponieważ SL-8E ma dość dużą masę obciążenia, około 24 g, można korzystać tylko z bardzo sztywnych igieł. Rabco SL-E kosztowało w 1968 około 720 DM.

źródło zdjęć e-bay

Oprócz ramienia „wolnostojącego” firma Rabco wyprodukowała także kompletny gramofon o symbolu ST 4

• Harman Kardon

Na fali sukcesu została sprzedana firmie Harman Kardon i w okolicach roku 1975 pojawił się gramofon Harman Kardon o symbolu ST7 to wyjasnia dlaczego poszukującemu produktów Rabco wyszukiwarki podsuwają wyroby Harman Kardon :)

źródło zdjęć e-bay

Nie chcę poświęcać czasu kolejnym wcieleniom ramion przesuwnych zwanych często tangencjalnymi lub (o zgrozo !!) linearnymi, natomiast poświęcę więcej miejsca dwóm ikonom stylu i jednocześnie dwóm produktom europejskim. Na obydwa te produkty polowałem bezskutecznie kilka lat. Były to typowe polowania „z ciekawości” dla przyjrzenia się z bliska szczegółom konstrukcji. Polowanie nadal trwa tyle, że zapał opadł, jako, że przy obecnym dostępie do informacji sporo już wiemy, a skansen dziwnych gadżetów i tak rozrósł się już ponad miarę.

REVOX

Tu pojawiły się cztery modele: B291, B790, B791 (1981 –1985), B795 (1979 –1984)

BANG & OLUFSEN

Rodzina gramofonów z ramieniem tangencjalnym liczy około 25 odmian a najstarszy z nich BEOGRM 3000 Końcówka to model Beogram 9500 z lat 1989-1995 Mnie udało się znaleźć test gramofonu 4002 pochodzący z roku 1978..., można by więc od tego momentu próbować odliczać liczyć historie serii.

• Aura

To ramie urzekło mnie swoją konstrukcją. Podczas gdy obecnie produkowane ramiona „bez napędu” dla zasilania pneumatycznego łożyska wymagają sprężarki, konstruktor tego rozwiązania postawił na karetkę z wkładką poruszająca się po strunie stalowej na łożyskowanych kółkach. Na uwagę zasługuje też tłumik wiskotyczny do opuszczanie całej konstrukcji ramienia na płytę Genialnie proste i działające. Jest oczywiście pewne ale…. Chodzi o to, że nie jest łatwo to ramie wyregulować, aby poprawnie pracowało. Samo ustawienie geometrii nie jest tak trudne, wszak jest to ramię tangencjalne, więc położenie prostej, po której ma się poruszać wierzchołek igły jest proste do wyliczenia i wymierzenia. Samo mocowanie ramienia spełnia wszystkie kryteria jeśli chodzi o ramię „wolnostojące”, więc montaż, zwłaszcza w gramofonie o „otwartej” konstrukcji jest prosty. Pierwszą kłopotliwą operacją jest dopiero ustawienie nacisku. Nie ma wycechowania położenia przeciwwagi, a z wagą elektroniczną kompletnie nie ma jak podejść. Na szczęście Unitra robiła kiedyś mechaniczną wagę do nacisku o mało spektakularnym wyglądzie, ale i o małych rozmiarach. Ta waga daje radę :) Autorem tej przecudnej konstrukcji jest Jiri Janda - genialny konstruktor i zalożyciel firmy AuRa lub Rational Audio w Czechach. Gramofony jego autorstwa powstawały już w „poprzednich latach” w byłej Czechosłowacji. To on maczał palce w nieortodoksyjnych konstrukcjach robionych przez Teslę dla firmy NAD np. NAD 5120, występujący w przyrodzie także jako Tesla NC 470. Samo Rational Audio powstało jeszcze przed Aksamitną Rewolucją, a produkowany przez nią gramofon do dziś stanowi poszukiwany i niepowtarzalny przykład inteligentnej konstrukcji, która powstaje dzięki inteligencji konstruktora, a nie dzięki stosowaniu metod, którym przypisuje się przymiotnik „inteligentne”.

Kilka filmów pokazujących ramie AURA czyli RATIONAL AUDIO.

• NRD