Mierzenie temperatur
Fragment książki "Zarys kowalstwa i obróbki cieplnej" (autor: Józef Weber, wyd. Księgarnia Techniczna "Przeglądu Technicznego", Warszawa 1939).
"Mierzenie temperatur odbywać się może różnymi sposobami. Dawniej, gdy nie było żadnych przyrządów do mierzenia, temperaturę stali określano po kolorach, gdyż w ciemnym otoczeniu wszystkie ciała nagrzane do jednakowej temperatury żarząc się świecą jednym kolorem. Przy zmianie temperatury zmienia się również kolor żarzenia. W ciemności stal zaczyna świecić przy temperaturze około 600st.C, później uzyskuje kolory różne, lecz przy dalszym nagrzewaniu coraz jaśniejsze, aż do oślepiająco białego. Jeżeli zaś nagrzewać gładko obrobiony kawałek stali, to przy temperaturach 200-400st.C na powierzchni stali zjawią się tzw. naloty barwne (lub inaczej barwy nalotowe), które następują po sobie przy okreslonych temperaturach w ściśle określonej kolejności, co umożliwia odróżnianie temperatur.
Załączone barwne tabele I i II podają skalę temperatur odpowiadających niektórym nalotom barwnym oraz kolorom żarzenia.
Wrażliwość oka ludzkiego na odróżnianie kolorów bywa u różnych ludzi różna, prócz tego możność rozróżniania kolorów zależna jest od jasności miejsca, w którym kolor bywa określany. W miejscu ciemnym łatwiej jest odróżnić kolor żaru niż w jasnym i z tego powodu np. hartownie są urządzane od strony północnej lub też w oknach hartowni daje się szyby niebieskie. Sposób mierzenia temperatury "na oko" według koloru nie może być uważany za dokładny, gdyż w najlepszym razie oko ludzkie po kolorach może odróżnić temperatury ze ścisłością do 20st.C, co nie jest wystarczające. Dlatego też, gdy chodzi o ścisłe określanie temperatury konieczne jest użycie przyrządów zmniejszających bardzo znacznie możność popełnienia błędu."
Aby obejrzeć wybraną tabelę, należy kliknąć na jej miniaturę. Wybrana tabela otworzy się w nowym oknie.
Tekst przygotował: mgr inż. Szymon Dowkontt
Powrót
